Baanbrekend onderzoek door ambulancediensten en ziekenhuizen in de regio heeft aangetoond dat een onnodige ziekenhuisopname voorkomen kan worden bij mensen met acute klachten van pijn op de borst. Dit door een bloedmeting en diverse onderzoeken die de ambulanceverpleegkundige al bij de patiënt thuis kan uitvoeren. Met trots vertellen onderzoekers Rudolf Tolsma (verpleegkundig specialist bij Ambulance IJsselland) en Marion Fokkert (onderzoeker Klinisch Chemisch Laboratorium Isala) meer over het FamouS Triage onderzoek.
Jaarlijks komen ongeveer 2 miljoen mensen op de spoedeisende hulp afdeling van een ziekenhuis terecht. 10 % daarvan (ca. 200.000) komt daar vanwege pijn op de borst. Naar verwachting zal dit aantal alleen maar blijven stijgen. Het aantal patiënten dat met pijn op de borst door de ambulance naar het ziekenhuis wordt gebracht, is vanzelfsprekend ook groot. Van de 200.000 patiënten blijkt 90 tot 95% echter geen acuut hartinfarct te hebben.
“Hoe fijn is het als blijkt dat er geen sprake is van acute hartproblemen en de ambulanceverpleegkundige vertelt dat je gewoon veilig thuis kan blijven?” Rudolf gaat enthousiast verder. “Niet opgenomen hoeven worden in het ziekenhuis heeft veel voordelen voor de patiënt, het ziekenhuis en de ambulancezorg. Zo wordt de patiënt niet onnodig blootgesteld aan diagnostiek die mogelijk schadelijk is, maar worden ook stress en zorgen voorkomen. Daarnaast is een ambulance sneller beschikbaar voor een andere patiënt en blijven bedden in het ziekenhuis vrij. Zo worden capaciteitsproblemen en druk op de zorg dus beperkt”.
Promovendi Ing. Marion Fokkert, onderzoeker Klinisch Chemisch Laboratorium Isala en Rudolf Tolsma MSc., verpleegkundig specialist AGZ Ambulance IJsselland
FamouS Triage onderzoek
Het FamouS Triage onderzoek is een samenwerking tussen Ambulance IJsselland, Isala, Witte Kruis Ambulancezorg en het Deventer Ziekenhuis. In eerdere fases werden patiënten die meededen aan het onderzoek nog vervoerd naar de spoedeisende hulp. In september 2018 is de derde fase van het onderzoek gestart en zijn daadwerkelijk mensen thuisgelaten als bleek dat dat veilig kon. Omdat het ging om een onderzoek, is de patiënt altijd om toestemming gevraagd om mee te doen en gegevens te gebruiken.
HEART-score
Als iemand nu last heeft van acute hartklachten, komt zo snel mogelijk een ambulance ter plaatse. Het ambulancepersoneel behandelt de patiënt en zorgt vervolgens dat deze zo snel mogelijk naar de spoedeisende hulp wordt gebracht. “Maar in veel gevallen is het dus helemaal niet nodig om naar het ziekenhuis te gaan” vertelt Rudolf. “Veel patiënten zouden op basis van bloedwaardes en andere onderzoeken thuis kunnen blijven. Dat thuis blijven moet natuurlijk wel veilig en verantwoord kunnen. Het FamouS Triage onderzoek, dat in 2011 is gestart, wijst nu uit dat dit kan. Een doorbraak die belangrijke gevolgen kan hebben binnen de acute zorg!”
Om te beoordelen of iemand verantwoord thuis kan blijven, gebruikt de ambulanceverpleegkundige de HEART-score. Deze bestaat uit verschillende elementen die gezamenlijk het risico op een probleem aan het hart helpt voorspellen.
- H staat voor history, oftewel het verhaal van de klachten;
- E is van ECG, het hartfilmpje;
- A is de leeftijd (Age),
- R zijn risicofactoren zoals overgewicht, suikerziekte of roken
- T is van troponine, een eiwit dat in het bloed meetbaar wordt bij zuurstofschade aan het hart;
Een lage score geeft een laag risico op het ontstaan van een probleem met het hart.
Vervolg
De uitkomsten van het FamouS Triage onderzoek en een vervolg hierop kunnen vermoedelijk leiden tot belangrijke aanpassingen in afspraken in de zorgketen (huisarts-ambulance-spoedeisende hulp) en aanpassingen van richtlijnen en protocollen.
Marion legt uit dat het hiervoor belangrijk is dat metingen nog verfijnd worden en apparatuur secuurder werkt. “Dit verbetert de diagnostiek en maakt het uiteindelijk mogelijk om patiënten nóg veiliger thuis te laten.” Daarnaast worden momenteel vergelijkbare studies uitgevoerd in Nederland. Resultaten daarvan kunnen de huidige onderzoeksresultaten bevestigen. Zo wordt de bewijslast groter en verdere implementatie bevorderd.
De inschatting die eerder werd gedaan is dat 30 procent van de patiënten in de toekomst niet meer meegaat naar het ziekenhuis. En dat uiteindelijk landelijk een besparing van minstens €50 miljoen gehaald kan worden.
European Heart Journal Acute Cardiovascular Care heeft een artikel met de onderzoeksresultaten gepubliceerd.